Deutsche Bank Polska z 5,7 mln zł kary od UOKiK

Bank ma też obowiązek zwrotu opłat za zaświadczenia o kredytach i pożyczkach. Kary nałożył prezes UOKiK za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.

Deutsche Bank Polska jednostronnie zmienił postanowienia dotyczące wysokości opłat za zaświadczenia o historii spłaty kredytów lub pożyczek hipotecznych. Zrobił to, mimo że postanowienia te miały charakter abuzywny.
Przedsiębiorcy nie mogą jednostronnie zmieniać niedozwolonych postanowień. Konsumentom przysługuje zwrot poniesionych opłat pobranych przez bank na podstawie zmienionego cennika.

Niedopuszczalne jednostronne zmiany postanowień abuzywnych w wykonywanych umowach

Tak w skrócie można określić praktykę, za którą prezes UOKiK ukarał Deutsche Bank Polska SA. Kwota kary wynosi ponad 5,7 mln zł (5 750 370 zł). Konsumenci byli wprowadzani w błąd w związku z rozpowszechnianiem przez bank nieprawdziwych informacji. Dotyczyły one zmiany wysokości pobieranych opłat za wystawienie zaświadczeń dotyczących kredytów lub pożyczek hipotecznych denominowanych do waluty obcej, w tym we franku szwajcarskim.

Abuzywność zmienianych postanowień została stwierdzona w decyzji przez prezesa UOKiK w sierpniu 2020 r.

Jeszcze przed wydaniem końcowego rozstrzygnięcia, w trakcie postępowania administracyjnego bank nie przestał stosować abuzywnych postanowień. We wrześniu 2019 r. rozesłał do konsumentów informację o jednostronnej zmianie tych klauzul. Za to właśnie działanie został ukarany. Musi poinformować konsumentów o przysługującym im prawie do rekompensaty.

Dokumenty dotyczące m.in. historii spłaty zobowiązania lub naliczonych odsetek są potrzebne osobom, które na drodze sądowej zamierzają dochodzić np.:

• unieważnienia umowy;
• zwrotu niezasadnie naliczonych rat.

Na ich podstawie możliwe jest określenie żądanej od banku sumy. Jest to szczególnie istotne dla konsumentów, którzy mają zawarte umowy o kredyt hipoteczny denominowany do franka szwajcarskiego (CHF). Po narzuceniu przez Deutsche Bank Polska nowych postanowień, w miejsce tych abuzywnych, do UOKiK wpływały skargi na opłaty za wydawanie zaświadczeń.

Zgodnie z nimi, za zestaw dokumentów najczęściej wnioskowanych przez konsumentów bank pobierał kwoty rzędu 795–905 zł. Maksymalnie, jeśli konsument potrzebowałby wszystkich zaświadczeń za ponad 10-letni okres kredytowania, musiałby uiścić na rzecz banku nawet 1845 zł. Tymczasem obowiązuje zasada niewiążącego charakteru postanowień abuzywnych. Bank nie powinien więc pobierać za nie żadnej opłaty. Nie może też w miejsce postanowień abuzywnych wprowadzać jednostronnie narzuconych nowych zapisów, w tym nowej wysokości opłat.

– Konsumenci mogli nie mieć świadomości, że bank nie jest uprawniony do dokonania jednostronnej zmiany postanowień, które same w sobie mają charakter abuzywny. W związku z tym mogli również nie wiedzieć, że niedozwolona klauzula i jej zmiana nie są dla nich wiążące. Deutsche Bank Polska przekazywał konsumentom nieprawdziwe informacje. Wpływał tym na ich decyzje dotyczące uiszczania bezpodstawnie narzuconych przez siebie opłat za wystawienie zaświadczeń dotyczących kredytów hipotecznych – mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.

W jaki sposób można wprowadzić do trwającej umowy nowe klauzule?

Jednym ze sposobów jest podpisanie przez obie strony aneksu:

• o charakterze dobrowolnego porozumienia;
• ze świadomością skutków jego zawarcia.

Deutsche Bank Polska, po uprawomocnieniu się decyzji, będzie musiał zapłacić ponad 5,7 mln zł kary. Będzie także musiał poinformować konsumentów o możliwości uzyskania zwrotu kosztów w związku z wydanymi zaświadczeniami bankowymi dotyczącymi kredytów lub pożyczek hipotecznych denominowanych do waluty obcej.

Decyzja jest nieprawomocna. Przedsiębiorcy przysługuje odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.