„Czy obowiązki domowe mają płeć?” – raport producenta Ludwika

Pranie, sprzątanie, opieka nad dziećmi lub zwierzętami to codzienne obowiązki Polaków. W niemal co drugim domu kobiety i mężczyźni wspólnie realizują te zadania (45 proc.). Jednak w przypadku 44 proc. rodzin te obowiązki są na głowach kobiet. Tak wynika z najnowszego raportu Grupy Inco „Czy obowiązki domowe mają płeć?”.

Kilkadziesiąt lat temu podział obowiązków niemal nie istniał. W 66 proc. domów rodzinnych to kobiety opiekowały się domem, a wspólnota obowiązków miała miejsce tylko w co piątej rodzinie.

Grupa Inco, producent płynu do mycia naczyń Ludwik sprawdziła, jak to jest z podziałem obowiązków domowych. Zapytała Polaków prowadzących wspólne gospodarstwo domowe o to, na kim spoczywa troska o dom.

Z raportu „Czy obowiązki domowe mają płeć?” wynika, że w niemal co drugim gospodarstwie domowym podział obowiązków rozkłada się równomiernie pomiędzy dorosłymi kobietami i mężczyznami (45 proc. wskazań). Podobny odsetek respondentów (44 proc.) twierdzi, że większość obowiązków bierze na siebie kobieta. Natomiast w 4 proc. przypadków realizacja zadań domowych spoczywa głównie na mężczyznach.

Gdy weźmiemy pod uwagę tylko odpowiedzi kobiet, według równy podział obowiązków mamy zachodzi tylko w co trzecim domu (33 proc.). W 59 proc. gospodarstw zadania te są przede wszystkim na ich głowach. Mężczyźni częściej traktują troskę o dom jako wspólnotę obowiązków. Sześciu na dziesięciu deklaruje, że w ich domach dzielą się obowiązkami z partnerkami lub żonami (60 proc.). Tylko co czwarty uważa, że to kobieta realizuje więcej zobowiązań (26 proc.).

Kilkadziesiąt lat temu kobiety odpowiadały za większość zadań domowych

Potwierdza to aż 66 proc. respondentów. Jedynie 22 proc. twierdzi, że ich rodzice dzielili się po równo. Im starszy respondent, tym częściej wskazał na większą rolę kobiet (47 proc. w grupie 18–24 lata i 66 proc. w grupie wiekowej 55+).

Pranie, prasowanie, gotowanie i gruntowne porządki to zadania, które wykonują głównie kobiety

W siedmiu na 10 gospodarstw domowych to kobiety odpowiadają za pranie. W co czwartym obowiązek jest dzielony między domownikami, a tylko w przypadku 3 proc. domów przypada mężczyźnie. Prasowanie to zadanie kobiet w 64 proc. domów. Z kolei w co czwartym prasują także panowie, a jedynie w 5 proc. to domena mężczyzn.

W ponad połowie polskich domów (54 proc.) posiłki przygotowują głównie kobiety. W czterech na 10 dzielą się tym z partnerem, a tylko w 6 proc. przypadków gotuje przede wszystkim mężczyzna.

Gruntowne porządki pary częściej realizują wspólnie. Choć w ponad połowie (52 proc.) gospodarstw zajmują się nimi kobiety, to w 42 proc. zaangażowani są także mężczyźni. W 5 proc. ten obowiązek jest wyłącznie na głowach mężczyzn.

Mężczyźni dominują w domach w przypadku zadań takich jak naprawa usterek, mycie samochodu i wynoszenie śmieci

W 77 proc. gospodarstw mężczyźni naprawiają to, co się popsuje. W co piątym ten obowiązek jest dzielony między domownikami. Z kolei w przypadku 3 proc. domów za tę czynność odpowiadają przede wszystkim kobiety.

Czystość samochodu to domena panów w 76 proc. przypadków. W co piątym domu obowiązek jest dzielony między domownikami, a w 4 proc. ta czynność przypada kobiecie.

Jeśli chodzi o wynoszenie śmieci, to w blisko co drugim domu zajmują się tym przede wszystkim mężczyźni (45 proc.). Jednak w niewielu mniej gospodarstwach domowych (42 proc.) ten obowiązek jest dzielony między domownikami. W przypadku 12 proc. domów w tę czynność angażują się głównie panie.

– Podział na obowiązki typowo męskie, typowo kobiece i wspólne jest wyraźny. Do wspólnych obowiązków można z całą pewnością zaliczyć opiekę nad dziećmi i zajmowanie się zwierzętami. Wpisuje się to w zmieniające się modele męskości. Ważne staje się w nich uznanie opieki jako elementu męskiej tożsamości. Istotny jest także nacisk na nawiązywanie relacji ze swoimi dziećmi.

Typowo męskimi obowiązkami są naprawy usterek i mycie samochodu. W pewnym sensie możemy tłumaczyć to socjalizacją mężczyzn do tego typu zadań. Do typowo kobiecych obowiązków należą pranie i prasowanie, ale także gotowanie i gruntowne porządki. To potwierdza, że w polskim społeczeństwie jednak ciągle traktujemy sferę domową jako obszar odpowiedzialności kobiety, a nie mężczyzny – podsumowuje dr hab. Katarzyna Suwada, adiunktka w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Raport „Czy obowiązki domowe mają płeć? Jak Polki i Polacy dzielą się zajmowaniem domu” można pobrać ze strony 60lat.ludwik.pl.

O badaniu

Badanie do raportu Grupy Inco „Czy obowiązki domowe mają płeć? Jak Polki i Polacy dzielą się zajmowaniem domem” przeprowadzono na panelu Ariadna. Reprezentatywna ogólnopolska próba liczyła N=613 respondentów, którzy pozostają w związkach (formalnych bądź nieformalnych) i zamieszkują wspólnie z partnerem. Kwoty zostały dobrane według reprezentacji w badanej populacji osób dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Termin realizacji: 19 – 22 lutego 2024 r. Metoda: CAWI.