8 na 10 Polek czuje się niezależnych finansowo – badanie Mastercard

Polki najlepiej oceniły swoje poczucie niezależności finansowej, które deklaruje 8 na 10 z nich. Dla porównania – takiej odpowiedzi udzieliło średnio 75% Europejek. Takie są wyniki najnowszego badania Womenomics, przeprowadzonego na zlecenie Mastercard.

Ponad połowa Polek deklaruje, że samodzielność finansową osiągnęły już przed 24. rokiem życia (57%), 27% natomiast przed trzydziestką.

W gronie kobiet, które określają siebie jako „niezależne finansowo” (80%), 82% odpowiedziało, że takie poczucie buduje w nich możliwość zarabiania własnych pieniędzy. Dzięki temu nie muszą polegać na innych. W dalszej kolejności pomagają im w tym:

• posiadanie oszczędności (26%),
• aplikacje do zarządzania finansami (11%).

Kobiety, które nie czują się stabilnie finansowo, stanowiły 20% wszystkich ankietowanych

Głównym powodem takiej sytuacji są u nich niewystarczające zarobki. Przez to muszą liczyć na wsparcie innych (47%).

Niemal 65% respondentek z Polski i średnio 70% Europejek twierdzi, że uzyskanie niezależności finansowej jest dla nich jedną z głównych aspiracji w życiu. 94% Polek i niemal tyle samo Europejek (92%) deklaruje, że podejmują działania, aby osiągnąć ten cel. Mimo to aż 44% Polek twierdzi, że kobiety mają mniejszą niezależność finansową od mężczyzn.

Respondentki wskazują na dwie główne przyczyny takiej sytuacji:

• godzenie obowiązków rodzicielskich z karierą zawodową (57%),
• nierówności w zarobkach (54%).

Takie zdanie podziela średnio także co druga Europejka (51%). Odczucia respondentek pokrywają się z twardymi danymi. Według Eurostatu w 2021 r. kobiety w Unii Europejskiej zarabiały średnio 14% mniej od mężczyzn, pracując na tych samych lub porównywalnych stanowiskach.

– Nasze badanie pokazuje, że kobiety mają bardzo dużą potrzebę budowania swojej niezależności finansowej. Stawiają ją jako ważny punkt dorosłego życia i, co istotne, dość szybko go osiągają. Jednak ich droga do celu nie jest łatwa. Przyczyny to nierówności zarobkowe czy wyzwania wynikające z konieczności łączenia ról w życiu zawodowym i prywatnym.

Niepokojące jest również to, że wiele kobiet w trudnej sytuacji materialnej nie widzi perspektyw na zmianę. Ponad 64% ankietowanych Polek, które nie czują się samodzielne finansowo, uważa że nie osiągną niezależności także w przyszłości – komentuje Daria Auguścik, dyrektorka ds. rozwoju biznesu e-commerce w Mastercard.

Dla ankietowanych Polek własne pieniądze oznaczają na ogół większą wolność

Wynika to z poczucia, że nie zależą finansowo od nikogo innego (55%). Mogą też osiągać cele, które same sobie wyznaczają (45%). Pierwsze pensje, które otrzymywały ankietowane, wydawały w zasadzie na dwie rzeczy:

• regularne wydatki, takie jak jedzenie, rachunki (30%),
• coś materialnego dla siebie (22%).

Najważniejszą inwestycją, jaką Polki chciałyby poczynić w swoim życiu, jest własny dom (33%)

Istotne są też dla nich podróże (32%). Niemal 8 na 10 kobiet przyznaje, że większość ich budżetu pochłaniają koszty życia: mieszkanie, rachunki, jedzenie i/lub paliwo. Jednak Polki potrafią również oszczędzać. Prawie co szósta (58%) twierdzi, że ma oszczędności lub inwestycje. Odsetek ten jest wyższy wśród osób w wieku 25–39 lat (67%). Jednocześnie ponad połowa respondentek przyznała, że musiała sięgnąć do oszczędności, aby opłacić bieżące zobowiązania.

Dla kobiet istotna jest równa partycypacja kosztów w budżecie domowym. Na pytanie o to, jak wygląda kwestia podziału wydatków wśród osób, które mieszkają z partnerami/kami, 51% respondentek z Polski i średnio 46% Europejek odpowiedziało, że są one dzielone równo pomiędzy partnerów/ki. Ponad 26% Polek i 29% Europejek stwierdziło natomiast, że jako jedyne są odpowiedzialne za opłacanie wszystkich rachunków.

– Kobiety, które aktualnie mieszkają samodzielnie, są również zwolenniczkami równego podziału wydatków (75%). Już niemal co dziesiąta chce jednak samodzielnie pokrywać koszty wspólnego życia. Podobnie do tej kwestii podchodzą Europejki. Pokazuje to, że tradycyjny model rodziny, w którym jedynym jej żywicielem jest mężczyzna, ulega zmianom – komentuje Daria Auguścik z Mastercard.

60% Polek ocenia siebie jako osoby bardziej samodzielne niż kobiety w poprzednich pokoleniach w rodzinie

Wynik ten plasuje polskie respondentki na samym końcu rankingu deklaratywnej „zaradności” w porównaniu do swoich matek i babć. Choć różnica jest niewielka, to właśnie kobiety w wieku powyżej 60 lat (61%) czują się bardziej niezależne niż poprzednie pokolenia. Na drugim biegunie osób, które najczęściej deklarują, że ich samodzielność wzrosła w porównaniu do poprzednich generacji kobiet, są:

• Bułgarki (75%),
• Hiszpanki (74%),
• Rumunki (74%).

– Zapytaliśmy również respondentki o to, kto opłacał rachunki domowe w rodzinie, w której dorastały. Okazuje się, że w krajach zachodnich odpowiedzialność za utrzymanie domu najczęściej spoczywała na ojcu (np. w Austrii i Niemczech). Można wnioskować, że ten trend się jednak odwrócił. Rola mężczyzny jako głównego żywiciela rodziny ewoluowała w stronę dzielenia się odpowiedzialnością za domowy budżet. W krajach Europy Centralno-Wschodniej (np. w Rumunii, Bułgarii czy w Polsce) zazwyczaj to oboje rodzice wspólnie dzielili się wydatkami i mimo upływu lat tendencje te się nie zmieniły. Wiele Polek wzorce samodzielności przejęło zatem z domu – dodaje Daria Auguścik.

Badanie:
Europejskie badanie konsumenckie Womenomics Study przeprowadzono wśród 12 tys. kobiet między 25. a 75. rokiem życia z 12 krajów europejskich. Były to: Polska, Hiszpania, Portugalia, Francja, Włochy, Niemcy, Szwajcaria, Austria, Rumunia, Chorwacja, Serbia, Bułgaria. Badanie wykonały Burson i Alpha Research dla Mastercard między 26 lipca a 30 sierpnia 2022 r. Dane zostały zebrane za pomocą metod online poprzez panel internautów.