Polacy nie płacą rachunków na czas i coraz rzadziej czują się z tego powodu winni – raport Intrum

Jak wygląda stan naszych finansów po wielu miesiącach funkcjonowania w rzeczywistości, która została zdominowana przez rekordowo wysoką inflację i równie wysokie stopy procentowe? Tylko 26% ankietowanych konsumentów deklaruje, że te zjawiska nie wpłynęły negatywnie na ich finanse.

Co czwarta osoba w naszym kraju w ciągu ostatnich sześciu miesięcy musiała sięgnąć po kredyt czy pożyczkę, by zdobyć środki bieżące rachunki i najpotrzebniejsze wydatki. 32% konsumentów regularnie spóźnia się opłatami – odnotowuje European Consumer Payment Report.

Czy się tego wstydzimy i robimy sobie wyrzuty sumienia? Coraz rzadziej. Jesteśmy świadomi faktu, że nowy kryzys finansowy dotknął również firmy i podwyżki cen są oczywiste. Coraz więcej konsumentów uważa jednak, że przedsiębiorcy wykorzystują tę sytuację, by zadbać o swoje zyski. Konsumenci sprzeciwiają się „greedflacji” i dają to odczuć firmom.

64% konsumentów w naszym kraju przyznaje, że po opłaceniu rachunków zostaje im w portfelu mniej pieniędzy niż rok temu

Jak sobie radzimy w takiej sytuacji?

• 6 na 10 osób (61%) planuje ograniczenie wydatków (np. na święta lub najbliższe wakacje),
• 36% ankietowanych zamierza sięgnąć po zgromadzone oszczędności, by opłacać bieżące rachunki.

Jednak 27% konsumentów w naszym kraju nie może ratować się oszczędnościami w dobie zwiększonych kosztów życia, ponieważ ich nie posiada. Tylko 15% ma podsuszkę finansową w wysokości miesięcznej pensji. Stanowi to realny problem.

Rozwiązaniem jest sięgnięcie po dodatkowy zastrzyk gotówki. 1/4 konsumentów (24%) w naszym kraju w ciągu ostatnich sześciu miesięcy pożyczyła pieniądze, by zdobyć środki na bieżące, najpotrzebniejsze wydatki.

34% pytanych przyznaje, że w ciągu ostatniego roku nie opłacili w terminie przynajmniej jednego rachunku

W tej grupie 4 na 10 osób nie dokonały płatności, bo nie miały na to pieniędzy. 32% konsumentów biorących udział w badaniu Intrum przyznaje, że często zdarza im się nie płacić na czas. Czy mamy wyrzuty sumienia w związku z tym faktem? Niekoniecznie. Podobny odsetek pytanych (31%) uważa, że większość firm nie będzie podejmować działań przeciwko konsumentom, którzy spóźniają się z płaceniem rachunków.

Zmiana norm społecznych, która dokonuje się na naszych oczach, ma wytłumaczenie

Konsumenci obwiniają przedsiębiorców o nieuczciwe praktyki zwane greedflacją. Zjawisko odnosi się do wykorzystywania przez firmy momentu wysokiej inflacji do podwyższania cen, gdy ich koszty rosną, ale nieobniżania ich, gdy koszty prowadzenia biznesu się zmniejszają. Wykorzystują też wymówkę dotyczącą wysokiej inflacji, aby podnieść ceny oferowanych towarów i usług w celu zwiększenia swoich zysków.

Gdy konsumenci przyłapują firmę na takim działaniu, przestają jej ufać i nie mają problemu, żeby nie płacić jej na czas, gdy znajdą się w trudnej sytuacji finansowej. 67% ankietowanych twierdzi, że przestaliby wydawać pieniądze w firmach, które ich zdaniem stosują praktyki greedflacyjne.

Blisko połowa konsumentów w naszym kraju (48%) twierdzi, że wolą robić zakupy w firmach, które oferują elastyczne warunki płatności. W grupie wiekowej 18–21 lat odsetek ten wzrasta do 60%. Z kolei 73% uważa, że firmy powinny oferować konsumentom elastyczne metody płatności w czasach spowolnienia gospodarczego. Powinna dyktować to im odpowiedzialność społeczna.

O badaniu

Raport European Consumer Payment Report (ECPR) opiera się na badaniu przeprowadzanym wśród 20 tys. konsumentów w 20 europejskich krajach (także w Polsce). Dotyczy zachowań płatniczych i umiejętności zarządzania finansami gospodarstwa domowego. Tegoroczne badanie było przeprowadzane w okresie lipiec–wrzesień 2023.