Stosunek Polaków do DEI – badanie LoveBrands Group i SW Research

Na pytanie, czy kiedykolwiek spotkałeś się z określeniem DEI (diversity, equity & inclusion, czyli różnorodność, równość i włączenie) większość Polaków – bo niemal 80% – odpowiada, że nie. Jednak zapytani o swoje doświadczenia z różnorodnością mają do niej określony stosunek – zarówno pozytywny, jak i negatywny.

DEI to idea zakładająca, że warto w świadomy sposób promować różnorodność w społeczeństwie i w miejscach pracy. Globalne korporacje i lokalne firmy deklarują, że zamierzają ją wdrażać – w tym w ramach działań z zakresu odpowiedzialności biznesu. Tymczasem rząd amerykański wystąpił przeciwko DEI, żądając od swoich francuskich dostawców zaświadczenia, że idei tej nie wspierają. Czy słusznie?

Agencja LoveBrands Group wraz z agencją badawczą SW Research postanowiły sprawdzić, do jakiego stopnia. Dlatego zapytały Polaków o ich stosunek do różnorodności oraz idei jej promocji.

Blisko 2/3 Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że należy dążyć do wyrównywania szans bez względu na płeć, wiek, wyznawaną religię, pochodzenie, orientację seksualną czy sprawność

Odsetek kobiet, które utożsamiają się z takim podejściem, jest zdecydowanie wyższy niż mężczyzn (67% vs 58%). Podobnie jak najmłodszych (do 24. roku życia) i najstarszych (w wieku 50+) Polaków. Najmniejsze poparcie dla idei wyrównywania szans reprezentują osoby w wieku 25–34 lat (58%) oraz osoby z wyższym wykształceniem (60%).

– Programy wyrównujące szanse dla różnych grup społecznych w miejscu pracy już od wielu lat są częścią działań CSR wielu globalnych, ale i lokalnych firm – wyjaśnia Dorota Bieniek, chairman agencji komunikacji marketingowej 360° LoveBrands Group. I dodaje: – Jestem głęboko przekonana, że różnorodność, także w biznesie, jest źródłem przewag konkurencyjnych. Pozwala bowiem firmom zyskiwać szerszą perspektywę oraz dywersyfikować portfolio usług, wychodząc naprzeciw potrzebom różnorodnych grup klientów.

Akceptujemy różnorodność pod względem wieku. Mamy jednak problem z różnorodnością pod względem narodowości i religii

Tylko 1/10 Polaków nie widzi w różnorodności niczego pozytywnego. Przy tym jedynie różnorodność pod względem wieku nie budzi większych kontrowersji i ponad połowa badanych postrzega ją pozytywnie. Poziom akceptacji dla różnorodności w innych formach jest już jednak nie tak oczywisty.

Różnorodność kulturową docenia ledwie połowa (49%) ankietowanych, podobnie jak światopoglądową (48%), a różnorodność pod względem płci – zaledwie 41% ankietowanych. Dużo rzadziej jako pozytywne zjawisko kwalifikujemy różnorodność pod względem narodowości (niecałe 30%) oraz religii (26%).

– Różnorodność najbardziej doceniają najmłodsi respondenci, do 24. roku życia. Zaledwie 5% z nich nie widzi w niej jakichkolwiek korzyści. W tej grupie wiekowej także najbardziej doceniana jest różnorodność światopoglądowa, kulturowa czy różnorodność pod względem narodowości – podkreśla Piotr Zimolzak, wiceprezes SW Research.

– Najmniej przychylną różnorodności grupą są osoby w wieku 25–34 lata. Tutaj ponad 11% respondentów uznało, że różnorodność nie niesie ze sobą jakichkolwiek korzyści. Na nasz stosunek do różnorodności wpływ ma też wykształcenie. Osoby z podstawowym i zawodowym wykształceniem mają do niej najmniej przychylny stosunek, nie dostrzegając w niej niczego dobrego – dodaje.

W promocji różnorodności Polacy dostrzegają szansę na budowanie bardziej sprawiedliwego społeczeństwa i wychowanie przyszłych pokoleń w duchu równości, otwartości i szacunku dla różnorodności (63% wskazań)

Widzą w niej też szansę na redukowanie nierówności i tworzenie bardziej sprawiedliwych warunków życia (63%). Warto jednak zaznaczyć, że w obu przypadkach kobiety – bardziej niż mężczyźni – doceniali oba te aspekty.

Doceniamy także to, że promocja różnorodności łączy się z większym zaangażowaniem pracowników. Poczucie akceptacji staje się dla nich źródłem motywacji do pracy i lojalizuje ich wobec firmy (63% wskazań). Nie bez znaczenia okazuje się to, że różnorodność zmniejsza liczbę konfliktów i podziałów społecznych. Wyrównuje szanse na edukację czy pracę na stanowiskach decyzyjnych dla osób z grup mniejszościowych.

– Badanie pokazało też, że w promocji różnorodności dostrzegamy szansę na zadbanie o nasz dobrostan psychiczny. Blisko 2/3 Polaków zauważa, że funkcjonowanie w różnorodnym środowisku zmniejsza poziom stresu i lęku wynikający z dyskryminacji i wykluczenia społecznego – zauważa Katarzyna Puchacz, healthcare & medical director w LoveBrands Group.

57% Polaków widzi w różnorodności czynnik sprzyjający innowacyjności za przyczyną szerszej perspektywy reprezentantów wielu grup społecznych

Ponad 56% z nas uważa z kolei, że promując różnorodność, możemy:

• odpowiedzieć na potrzeby poszczególnych grup klientów,
• wpływać pozytywnie na wyniki finansowe firm,
• przyspieszać wzrost gospodarczy.

Badanie wskazuje równocześnie na zagrożenia dostrzegane w promowaniu idei różnorodności. W tym ryzyko oporu i konfliktu społecznego wywołanego faktem, że takie działanie może zostać ocenione jako:

• próba narzucenia konkretnej ideologii,
• wymuszenie zmian kulturowych.

– Aż 62% ankietowanych uważa, że politycy i korporacje mogą wykorzystywać ideę różnorodności, równości i włączania jako narzędzie do realizacji własnych interesów zamiast do autentycznego dążenia do zmian społecznych. Praktycznie tyle samo badanych osób dostrzega ryzyko faworyzowania jednych grup kosztem innych, co może prowadzić do poczucia niesprawiedliwości – tłumaczy Piotr Zimolzak.

Zagrożenie widzimy w potencjalnym buncie i zwiększaniu podziałów w polskim społeczeństwie

Nie każdy jest gotowy na szybkie zmiany i wdrożenie idei różnorodności i równości (57%). 54% ankietowanych wskazuje też na to, że pojęcia „równość” i „sprawiedliwość” mogą być interpretowane na różne sposoby. Może to prowadzić do nieporozumień i trudności w praktycznej realizacji idei.

Część Polaków (57%) uważa z kolei, że niektóre firmy lub instytucje mogą bardziej koncentrować się na spełnianiu norm różnorodności niż na kwalifikacjach i umiejętnościach kandydatów, co może wpłynąć na efektywność i działanie zespołów.

Mimo deklarowanych obaw związanych z działaniami na rzecz promocji różnorodności większość Polaków widzi w niej raczej źródło inspiracji niż frustracji

Ankietowani wskazują, że w miejscu pracy najbardziej inspirująca jest dla nich różnorodność pod względem:

• wieku (16%),
• płci (14%),
• narodowości (14%).

Część Polaków zauważa jednak, że frustrująca w miejscu pracy jest różnorodność pod względem:

• orientacji seksualnej (9% wskazań),
• narodowości (7%),
• religii (7%).

To o tyle ciekawe, że w miejscu pracy – jak wskazują badani – najczęściej doświadczamy różnorodności właśnie pod względem wieku (27%) i płci (24%). Najrzadziej natomiast pod względem orientacji seksualnej (8%) i religii (12%). Dwa ostatnie aspekty nie są widoczne na pierwszy rzut oka, a często w rozmowach traktowane są jako temat tabu. Dlatego liczbę wskazań należy traktować deklaratywnie.

Ciekawy obraz wyłania się z pytania o stosunek Polaków do DEI pod względem sprawności (fizycznej/umysłowej)

17% Polaków deklaruje, że w pracy ma do czynienia z osobami o różnych ograniczeniach, a 19% podkreśla, że nie są one dla nich jakimkolwiek wyzwaniem. Tylko dla 6% Polaków różnorodność pod kątem sprawności jest źródłem frustracji, a zaledwie 5% uważa ją za źródło nieefektywności.

O badaniu

Badanie sprawdzające stosunek Polaków do DEI zrealizowała agencja SW Research 8 i 9 kwietnia 2024 r. Technika wywiadów online (CAWI). Reprezentatywna próba 1016 respondentów w wieku 16+.

Stosunek Polaków do DEI – wyniki badania

Doceniasz naszą pracę?

Postaw espresso redaktorom i pomóż tworzyć jeszcze lepsze treści.