W pandemii na święta i tak wydamy więcej, niż powinniśmy – European Consumer Payment Report 2020

Pandemia Covid-19 zmniejszyła dochody aż 45% konsumentów w Polsce. Mimo to co czwarta osoba deklaruje, że wyda nawet więcej pieniędzy na święta niż zawsze. Czy koronakryzys zmienił podejście Polaków do wydawania pieniędzy, szczególnie w okresie przedświątecznym? Na to pytanie opowiada firma Intrum z branży windykacji i zarządzania wierzytelnościami, publikując European Consumer Payment Report 2020.

45% konsumentów z Polski biorących udział w badaniu zadeklarowało, że ich dochody zmniejszyły się w wyniku pandemii Covid-19. Średnia dla UE jest niższa i wynosi 35%. Największy odsetek konsumentów, którzy uzyskują teraz mniejsze dochody, jest widoczny w grupie wiekowej 18–21 lat: 63%. Najmniejszy jest zaś w przedziale wiekowym 65 lat i więcej: 23%.

– Te wyniki nie są zaskakujące. Konsumenci zaraz po 20. roku życia to osoby u progu kariery zawodowej, bardzo często bez stałego zatrudnienia lub pracujące na podstawie umowy cywilnoprawnej. Gdy zaczęła się pandemia i nastąpił kryzys, ze względu na oszczędności firmy niestety w pierwszej kolejności zaczęły rezygnować właśnie z takich pracowników.

W dodatku młodsi konsumenci, czyli studenci, w dużej liczbie zatrudnieni są w gastronomii, w branży rozrywkowej czy wypoczynkowej, a to one właśnie najbardziej ucierpiały w koronakryzysie. Ten z kolei oszczędził stałe świadczenia, takie jak emerytury czy renty. Dlatego osoby wieku 65+ najmniej narzekają na spadek dochodów w kończącym się pandemicznym roku – komentuje Dariusz Sikora, ekspert Intrum.

Co czwarta osoba zadeklarowała, że w tym roku wyda na Boże Narodzenie więcej pieniędzy, niż powinna. Zrobi to, aby uszczęśliwić rodzinę i w ten sposób wynagrodzić bliskim trudy 2020 r. Z drugiej strony 53% konsumentów przyznaje wprost, że nie podoba im się ilość śmieci powstających za sprawą prezentów świątecznych. Ci badani kupują więc teraz mniej podarunków niż jeszcze kilka lat temu. 48% badanych z kolei wskazuje, że do ograniczenia wydatków zmotywowało ich zainteresowanie się filozofią sustainability.

To samo zjawisko tłumaczy również zupełnie inną postawę. Dbanie o środowisko może skłaniać do wydawania większych sum pieniędzy. Prawie 1/3 respondentów badania uważa, że prezenty zgodne z podejściem sustainability są droższe. Wydadzą zatem więcej pieniędzy, niż mogą sobie pozwolić, tylko po to, by być eko.

– W danych zebranych przez Intrum widać wyraźnie dwie przeciwstawne tendencje. Część konsumentów na organizację tegorocznych świąt wyda mniej pieniędzy. Nie ma to związku z pandemią, tylko z chęcią bycia eko, ograniczeniem konsumpcjonizmu i dbaniem o zrównoważone wydatki. Ale niemała grupa traktuje Boże Narodzenie jako namiastkę normalności w tym trudnym roku. Tacy konsumenci nie chcą odpuścić sobie żadnego wydatku i są gotowi nawet zapożyczyć się na ten cel – zauważa Dariusz Sikora.

Pandemia tylko do pewnego stopnia ma wpływ na to, ile wydamy na tegoroczne święta. Może natomiast wpłynąć na to, u kogo zostawimy swoje pieniądze. 62% konsumentów pytanych przez Intrum przyznaje, że po doświadczeniu kryzysu związanego z Covid-19 jest teraz bardziej skłonnych wspierać lokalne biznesy, niż to miało miejsce przed pandemią.

Czy w obecnej, kryzysowej sytuacji zadłużymy się, by zorganizować święta?

– W tym przypadku nie ma jednoznacznej odpowiedzi. 76% ankietowanych uważa, że przez pandemię są bardziej ostrożni w zaciąganiu długów, mimo że obecnie stopy procentowe są niskie i sprzyjają braniu kredytów oraz pożyczek. Z drugiej strony 32% konsumentów w naszym kraju pożycza każdego miesiąca pieniądze, by opłacić rachunki. Te osoby prawdopodobnie sięgną po dodatkowy zastrzyk gotówki na święta. Cztery osoby na dziesięć deklarują, że kryzys spowodowany pandemią Covid-19 nie wpłynął na ilość pieniędzy, które pożyczają i wydają – stwierdza Sikora.

O raporcie:

European Consumer Payment Report 2020 pozwala uzyskać wgląd w codzienne życie europejskich konsumentów: ich wydatki i umiejętność zarządzania finansami domowymi w każdym miesiącu. Raport powstał na podstawie zewnętrznego badania przeprowadzonego przez firmę Longitude w 24 krajach Europy, także w Polsce. W tegorocznej edycji badania wzięło udział 24 198 konsumentów. Dane zbierano od 28 sierpnia do 5 października 2020 r.