Jak polskie pokolenie Alfa robi zakupy? – raport Havas Market

Pokolenie Alfa to dzieci urodzone po 2010 r. – pierwsza generacja całkowicie wychowana w erze cyfrowej. Dla nich świat online to nie dodatek do codzienności, lecz jej naturalne przedłużenie. To młodzi użytkownicy internetu, którzy już dziś wpływają na decyzje zakupowe swoich rodzin, a w niedalekiej przyszłości staną się pełnoprawnymi konsumentami.

Pokolenie Alfa wyróżnia się:

• wysoką biegłością technologiczną,
• szybkim przyswajaniem nowych trendów,
• silną potrzebą personalizacji.

Wybory, sposób poruszania się po świecie e-commerce i oczekiwania względem marek mogą tu diametralnie różnić się od starszych grup wiekowych – również tej najbliższej, czyli generacji Z. Dlatego zespół badaczy CSA wraz z Havas Market (Havas Media Network) przyjrzał się z bliska zwyczajom zakupowym online, aby zrozumieć:

• co przyciąga przedstawicieli pokolenia Alfa,
• jak podejmują decyzje,
• gdzie i jak kupują,
• jak widzą przyszłość zakupów online.

Alfy są już w świecie zakupów online, ale jeszcze nie są tam same

Dzieci w wieku 10–15 lat coraz intensywniej uczestniczą w środowisku zakupów online. Zakupy internetowe są dla nich czymś naturalnym, obecnym w codzienności, tak samo jak rozrywka, komunikacja czy nauka zdalna. Jednak, mimo rosnącej obecności w świecie e-commerce, pokolenie Alfa nie funkcjonuje jeszcze jako samodzielni konsumenci.

To grupa użytkowników, którzy podejmują decyzje zakupowe wspólnie z dorosłymi, a ich proces zakupowy bardzo często kończy się tam, gdzie zaczyna się konieczność użycia „prawdziwych pieniędzy”. O ile potrzeby i impulsy są inicjowane przez dziecko, o tyle ich realizacja – zarówno w aspekcie wyboru sklepu, zatwierdzenia zakupu, jak i samej płatności – pozostaje w rękach rodzica lub opiekuna.

Pokolenie Alfa – zakupy online

Decyzje oparte na relacjach, nie analizach

W przeciwieństwie do starszych przedstawicieli Gen Z, którzy coraz częściej kierują się racjonalnymi przesłankami (jak cena, funkcjonalność, opinie w sieci), przedstawiciele pokolenia Alfa kupują oczami, emocjami i grupą rówieśniczą. Najważniejszym źródłem wiedzy o produktach są dla nich:

• rówieśnicy,
• treści z TikToka lub YouTube’a,
• to, co dzieje się w ich bliskim otoczeniu.

Nie tylko chłoną te informacje, ale też sami aktywnie polecają i rekomendują produkty innym. Ich zachowania zakupowe mają charakter sieciowy, wzmacniany przez efekt społecznego dowodu słuszności. Marka czy promocja mogą odegrać rolę, ale tylko wtedy, gdy są zakotwiczone w kontekście „grupowego przyzwolenia”. To, co znane, popularne i wspólne, ma większą szansę na konwersję niż to, co nowe i nieprzetestowane.

Choć dzieci dostrzegają wartość promocji i rabatów, nie planują wokół nich swoich zakupów

W przeciwieństwie do starszych użytkowników, którzy organizują swoje wydatki na bazie kalendarza zniżek czy subskrypcji, pokolenie Alfa reaguje oportunistycznie – kupuje wtedy, gdy „coś się trafi”. Wybór sklepu czy metody płatności również odbywa się w dużej mierze spontanicznie – ważniejsze jest, żeby coś działało i było znane, niż żeby było optymalne. Dla dziecka liczy się tu i teraz, a zakupy są często przedłużeniem świata gier, aplikacji lub znajomych, a nie osobnym doświadczeniem konsumenckim.

Pokolenie Alfa – co kupuje

Alfa to pokolenie uczące się zarządzania pieniędzmi, ale wciąż współuzależnione od rodziców

Rzadko dokonują płatności samodzielnie, często korzystają z pomocy lub wyłącznie z metod dozwolonych przez dorosłych. Wybór formy płatności również jest funkcją dostępności, a nie preferencji. Dzieci są elastyczne, ale dlatego, że nie mają jeszcze stałych nawyków finansowych – nie są lojalne wobec żadnej metody. Często zmieniają sposób płacenia w zależności od sytuacji. Oszczędzanie, choć obecne, jest raczej incydentalne i niesystematyczne. Aplikacje bankowe czy portfele elektroniczne pełnią raczej funkcję edukacyjną niż operacyjną.

Pokolenie Alfa – jak płaci

O badaniu

Badanie w formule mieszanej, jakościowo-ilościowej. Część jakościową zrealizowano w formie moderowanej społeczności online na serwerach Discord.

• Grupa docelowa: All 11–17 lat
• Wielkość próby: n=10
• Fieldwork: 1–18 maja 2025

Badanie ilościowe zrealizowano metodą CAWI (Computer Assisted Web Interview) na ogólnopolskim panelu badawczym.

• Grupa docelowa: All 10–25 lat

Wyniki analizowane były w trzech podgrupach (każda z podgrup liczyła: n=250, łącznie zrealizowano ponad 750 wywiadów):

• Pokolenia Alfa: 10–15 lat
• Młodsze GenZ: 16–20 lat
• Starsze GenZ: 21–25 lat
• Fieldwork: kwiecień 2025

Doceniasz naszą pracę?

Postaw espresso redaktorom i pomóż tworzyć jeszcze lepsze treści.